Wat te doen met pensioen?
Pensioen verdelen bij scheiding
Ouderdomspensioen
Wettelijke verevening
Tijdens het huwelijk opgebouwd ouderdomspensioen dient volgens de Wet verevening pensioenrechten na scheiding te worden verevend (verdeeld). De wettelijke verevening kan aangepast worden voor wat betreft de tijdsduur waarin het pensioen is opgebouwd (bijvoorbeeld ook de periode van de samenleving meenemen) of voor wat betreft de verhouding waarin verevend moet worden (een ander percentage dan 50%-50%).
De hoogte van de pensioenaanspraken van beide partners dient te worden opgegeven door de verschillende pensioenfondsen. Prepensioen en overbruggingspensioen moeten worden meegenomen bij de verdeling als sprake is van een onvoorwaardelijk recht (niet afhankelijk van in dienst blijven tot pensioendatum). Een VUT-regeling blijft bij echtscheiding buiten de verdeling, omdat dit een voorwaardelijk pensioen is. Reeds ingegane VUT-regelingen tellen slechts mee bij de berekening van alimentatie.
Conversie
Bij conversie wordt het te verevenen pensioen volledig losgekoppeld van degene die het heeft opgebouwd. De ex-partner krijg een eigen polis, toegespitst van zijn of haar eigen situatie. De uitkering gaat in op de pensioendatum van de ex-partner. Overlijdt deze voor de pensioendatum, dan wordt er niets uitgekeerd. Dit kan aantrekkelijk zijn als er een groot leeftijdsverschil is tussen de ex-partners.
Zonder conversie zou bij overlijden van de ex-partner het pensioen weer toegevoegd worden aan het pensioen van degene die het oorspronkelijk heeft opgebouwd.
Afstand verevening
Het is mogelijk afstand te doen van pensioenverevening. Dat gebeurt vaak als de (ex)partners hetzelfde verdient hebben.
Partnerpensioen (voorheen nabestaandenpensioen)
Reserveren
Het partnerpensioen is het pensioen dat de deelnemer voor zijn partner opbouwt voor het geval hij eerder overlijdt dan zijn partner. Na echtscheiding wordt het tot dan toe opgebouwde partnerpensioen voor de ex-partner omgezet in bijzonder partnerpensioen, mits dat op opbouwbasis was verzekerd. Bij een partnerpensioen op opbouwbasis is er een spaarpot opgebouwd, waaruit de uitkering wordt gefinancierd. Maar bij een partnerpensioen op risicobasis wordt geen potje gevuld. Dit is een soort verzekering die alleen dekking biedt in het jaar waarin de premie is betaald.
Na echtscheiding dient de pensioenuitvoerder te worden geïnformeerd. Zolang de ex-partner geen afstand heeft gedaan van het bijzonder partnerpensioen zal de pensioenuitvoerder een (premievrije) aanspraak op bijzonder partnerpensioen voor de ex-partner reserveren. Als dat niet de bedoeling van partijen is, zal de deelnemer achteraf alsnog een afstandsverklaring van zijn ex-partner moeten verkrijgen. Dit is niet altijd eenvoudig. De ex-partners hebben wellicht geen contact meer of de ex-partner wil geen afstand meer doen. Het wordt nog gevoeliger als de deelnemer inmiddels een nieuwe partner heeft die bij gebreke van een afstandsverklaring van de ex-partner minder partnerpensioen krijgt.
Als jullie willen dat het bijzonder partnerpensioen gereserveerd blijft voor elkaar, maar dat als beiden een nieuwe partner hebben, jullie alsnog over en weer afstand doen ten gunste van de nieuwe partners, kun je dit nadrukkelijk vastleggen.
Klein partnerpensioen afkopen
Als er een klein partnerpensioen is opgebouwd (lager dan 467,89 euro in 2019) heeft het pensioenfonds het recht om het pensioen af te kopen. Dit doen ze omdat ze geen administratieve last voor een klein bedrag willen hebben. Degene ten gunste van wie het partnerpensioen is opgebouwd ontvangt het opgebouwde saldo ineens en bij leven. De ander krijgt pas het nabestaandenpensioen als de een overlijdt.
Sommige mensen voelen dit als onrechtvaardig: de één krijgt wél al een uitkering bij leven, de ander misschien niet. Jullie kunnen dan afspreken dat dit bedrag beschouwd wordt als een gezamenlijk opgebouwd spaarsaldo dat verdeeld wordt (of gestort wordt op de kinderrekening).
Aangezien men tegenwoordig niet meer 30 jaar bij dezelfde werkgever werkt, is het mogelijk dat er meerdere kleine partnerpensioentjes zijn opgebouwd, die allemaal afgekocht worden. Belangrijk dus om daar even bij stil te staan.
Afstand doen
Uiteraard is mogelijk om (over en weer) afstand te doen van het partnerpensioen. Zoals hiervoor aangegeven Daardoor kan het partnerpensioen ten gunste komen van een eventuele nieuwe partner of van jezelf. Kijk goed de voorwaarden na op welke wijze het pensioenfonds omgaat met het opgebouwde potje!